Ourtigo-brulanto
Urtica urens
Urticaceae
Àutri noum : Ourtigo-menudo, Urtìo-greiseisso, Ourtigo.
Noms en français : Ortie brûlante, Petite Ortie.
Descripcioun :Aquesto ourtigo se destrìo de la mai coumuno (l'ourtigano) qu'èi bèn mai pichoto, si fueio soun tant largo que longo e fai de flour en grapo simplo e pas tant longo. L'ourtigo-menudo se derraba eisamen qu'es uno planto annalo au contro de U. dioica.
Usanço :Coume devès lou saupre, li jouìni fueio d' ourtigo soun bono à manja, un pau coume d'espinarc, mai peréu en soupo, purèio, ensalado. L'ourtigo-menudo èi vertuouso contro li proublèmo de ren e li mau d'os (tisano vo loucioun). A passa tèms se dounavo i gabre (M.) e i galino. A Bedouin, se fasié uno maceracioun d'ourtigo pèr lucha contro li nieroun ço que se fai tourna mai.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Urtica
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Urtica urens L., 1753
Ipno-esbrihanto
Hylocomium splendens
Hylocomiaceae
Nom en français : Hypne brillante.
Descripcioun :Aquelo grando mousso (> 10 cm) pluroucarpo verdo coulour óulivo esbrihanto à jaunastro fai de gràndi tepo sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre (sapin, mele...). Se recounèis à si tijo roujo, penado dos à tres fes, e que dounon de foundo en estànci cado annado. Li fueio fan aperaqui 2,5 mm, gaire plegado, jaunasso quouro seco, pounchudo au bout (bè) emé uno courto costo doublo sus mens de la mita de la fueio. Au microuscope li celulo apicalo soun prourado. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Thuidium tamariscinum que ié sèmblo proun mai amé de tijo verdo. Tambèn amé d'àutri mousso di gènre Loeskeobryum e Hylocomiastrum.
Port : Pluroucarpo
Taio : 8 à 20 cm
Fueio : 2,4 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomium
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Sòu
- Roco
- Pege
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp., 1852
(= Hypnum splendens Hedw., 1801 = Hylocomium proliferum (Brid.) Lindb. )